اسپیکر مانیتورینگ چیست و چه فرقی با اسپیکر های معمولی دارد. اگر صدا در استودیوی شما با اسپیکر مانیتورینگ خوب شنیده شود، شب‌ها آسوده می خوابید؛ چرا که صدا در همه جا از رادیو جیبی گرفته تا ساندبارهای خانگی خوب شنیده خواهد شد.اسپیکر مانیتورینگ برای تولید پاسخ فرکانسی flat طراحی شده است. بازده فرکانسی فلت یا همان یکنواخت یا تخت، زمانی شنیده می شود که یک سیستم تمامی فرکانس های سیگنال ورودی را بدون تقویت یا تضعیف یک باند فرکانسی خاص، باز تولید کند.
اسپیکر مانیتورینگ صدا را زیبا نمی کند بلکه هر آنچه هست را پخش خواهد کرد. از همین جهت شما در اسپیکر مانیتورینگ سیگنال‌های صوتی واقعی را خواهید شنید. هر چند کیفیت پخش اسپیکر استودیویی رابطهٔ مستقیمی با بودجه شما دارد؛ ولی از آنجا که هدف اصلی از ساخت اسپیکر مانیتورینگ کمک به تولید بهترین حالت ممکن برای پخش استاندارد صدا در طیف گسترده ای از ادوات پخش است، در نهایت چیزی از بودجه شما حیف و میل نخواهد شد.
اسپیکر مانیتورینگ چیست؟
اسپیکر مانیتورینگ هیچ تلاشی برای تقویت باس مصنوعی نمی‌کند. اینجا خبری از امکان تغیر در فرکانس بالا و پایین یا سایر فرکانس ها برای پخش یک صدای خوب از اسپیکر وجود ندارد و صدای خروجی با کمترین میزان تاثیر گذاری اسپیکر و کابینت آن باز تولید می شود؛ پس به دنیای تکنسین‌های صدا خوش آمدید. به عنوان یک تولیدکننده یا تکنسین صدا شما باید دقیقا آنچه را که از خروجی میکسر یا کارت صدا خراج می شود را، بشنوید و اضافه شدن هرگونه طنین و رنگ اضافه توسط اسپیکر می‌تواند به کار شما لطمه بزند. تصور کنید، اسپیکر شما بازتولید باس را به‌خوبی انجام ندهد. احتمالاً شما نیز برای جبران، باس را با استفاده از اکولایزر به میکس خود اضافه می‌کنید. در نتیجه وقتی کسی به ماحصل کار شما روی یک سیستم صوتی خوب و دقیق گوش می‌دهد با باس زیادی مواجه خواهد شد.
به‌عبارت دیگر هر نوع خطا در اسپیکر مانیتورینگ در زمان ضبط، میکس و یا مسترینگ، می‌تواند به خطاهای بیشتری در پروسه تولید موسیقی منجر شود. پس از این به بعد اسپیکر مانیتور استودیو خود را همچون دوست صادقی در نظر بگیرید که هر آنچه دریافت میکند بدون کم و کاست و تغییر تحول برای شما پخش میکند. برای علاقمندان به میکس خانگی یا پروژه‌های متوسط استودیویی، اسپیکرهای مانیتورینگ عموماً در سایز کوچک(book shelf) عرضه می‌شوند و با فاصله نسبتا نزدیکی در کنار کاربر یا در اطراف نمایشگر کامپیوتر قرار می‌گیرند. اهمیت کیفیت صدای واقعی عامل اصلی این کار است؛ چرا که هر صدایی می‌تواند تحت تاثیر فضای اتاق یا استودیو متفاوت شنیده شود. گاهی کمی تنظیم دقیق‌تر فاصله از دیوار یا هم جهت بودن اسپیکر با سر کاربر تاثیرات شگفتی در پی دارد.
بطور کلی اسپیکر مانیتور در 90 درصد مواقع اکتیو است به این معنی که دارای یک آمپلیفایر توکار است. تعداد کمی از اسپیکر ها پسیو هستند که نیاز به آمپلیفایر جداگانه دارند. اسپیکرهای مانیتورینگ اکتیو عموماً به‌طور مستقیم توسط کابل صوتی به خروجی کارت صدا یا میکسر شما متصل می‌شوند. از محبوب‌ترین برندهای اسپیکر مانیتور می‌توان به موارد زیر اشاره کرد که گزینه‌های جذابی برای خرید یک جفت باند مانیتورینگ مناسب را در اختیار شما می‌گذارند:
بهترین برندهای اسپیکر مانیتورینگ
قیمت اسپیکر مانیتورینگ
ساخت اسپیکر مانیتورینگ نیازمند دقت در روند ساخت، کیفیت بالای قطعات مصرفی و تلاش قابل‌توجه‌ٔ برای پژوهش و در بخش تحقیق و توسعه است. البته این خبر خوبی است؛ چرا که متناسب با پولی که هزینه می کنید جنس با کیفیت‌تری دریافت خواهید کرد و کیفیت و وضوح حد نهایت خواسته های مشتاقان صدا و موسیقی است. تجربه و بررسی‌های چند ساله خانه مسترینگ یک تقسیم‌بندی حدودی برای درک بهتر رابطه بودجه و کیفیت اسپیکر مانیتورینگ رارقم زده که باتوجه به تنوع گسترده محصولات و برندهای اسپیکر مانیتورینگ می‌تواند راهنمای خوبی برای شما باشد. از آنجا که نرخ ارزهای خارجی مدام در حال تغییر است از دلار برای تعیین سطح قیمت استفاده شده است.
بهتر است با این بودجه از راهنمای خرید هدفون استفاده کنید و یک هدفون خوب بخرید.
با این سطح بودجه به مرزهای خوشبختی و کیفیت خوب نزدیک شدهاید.
این بودجه مناسبی برای خرید کیفیت خوب و حتی کیفیت خیلی خوب است.
فرصتهای خرید اسپیکر مانیتور با کیفیت خیلی خوب تا عالی منتظر شما هستند.
خب، این ردیف بودجه لاکچری مناسب برای خرید اسپیکر مانیتور عالی با چاشنی فخرفروشی است.
بهتر است بیش از این بودجه را صرف یادگیری اصول میکس و مسترینگ کنید تا آثار درخشانی را رقم بزنید
نکته مهم: بازار خرید اسپیکر مانیتور پر از هیاهوی تبلیغاتی و رجزخوانی دربارهٔ عملکرد بی‌بدیل آنها است. ولی احتمالاً خرید یک اسپیکر مانیتور ارزان قیمت شما را دچار همان عواقبی میکند که خرید اسپیکر Hi-Fi ارزان در پی دارد. یک اسپیکر با طراحی حرفه‌ای و مبتنی بر اصول مهندسی صدا وهمچنین دقت در فرایند تولید ، بدون شک ابزار دقیقی است که بودجهٔ شایسته‌ای را باید برای آن در نظر بگیرید. زیرا در دنیای میکس و مسترینگ قوانین فیزیک حکم‌فرمایی می‌کنند و به هیچ وجه نمی‌توان آنها را فریب داد.
محل قرار گرفتن اسپیکر مانیتورینگ
برای تعیین مکان اسپیکرها از یک مثلث متساوی الاضلاع فرضی کمک می‌گیریم. در این حالت رئوس مثلث متساوی الاضلاع فرضی بین بلندگوها و سر شما قرار می‌گیرد. توجه کنید که درایورهای فرکانس‌ها بالا یا تیوتر (Tweeter) در ارتفاع گوش شما و اسپیکرها دقیقا رو به سمت صورت شما باشند. به یاد داشته باشید که فرکانسهای بالا جهت‌دار هستند و در صورت عدم دقت جهت پخش آنها (و نبودن رو به سمت سر شما) صدای واقعی را از آنها نخواهید شنید.
فاصله از دیوار نیز مهم است که باید با توجه ابعاد اتاق و سایز اسپیکر تنظیم شود. از این جهت باید مطمئن شوید که اسپیکرها در فاصله بسیار نزدیک به دیوار قرار نگرفته‌اند و حداقل فاصله بین اسپیکر و دیوار نباید کمتر از ۵ سانتی‌متر باشد.پنل اسپیکر نیز نباید بیش از یک متر با دیوار فاصله داشته باشد. این موقعیت منجر به کاهش مشکلات فاز در فرکانسهای پایین می‌شود؛ چرا که امکان دارد بدون رعایت این فاصله فرکانس باس از دیواره عقب منعکس شده و با صدای خروجی مستقیم اسپیکرها مخلوط شود.
تاثیر آکوستیک اتاق بر روی اسپیکر مانیتورینگ
صدای اتاق به‌عنوان یک عامل جدی و موثر بر کیفیت شنیدن به‌شمار می‌رود. راهکار کلی استفاده از ماده جاذب صدا روی دیوار و حتی سقف است. اولین چاره پوشاندن دیوارها و سقف با ماده جاذب صوت می باشد. اولین تاثیر این عمل از بین رفت slap echo است. slap echo باتاب فرکانس های بالا از دیوار است که فقط یکبار و بلافاصله بعد از صدای اصلی شنیده می شود. اما مشکلات آکوستیک اتاق با اسلپ اکو ختم نمی شود
شناخت ویژگی‌های ماده جاذب صدا برای یک تکنسین صدا و مهندس میکس و مسترینگ امری حیاتی است. به‌طور معمول موادی که دارای ضخامت ۲ تا ۱۰ سانتی‌متر هستند می‌توانند حتی در جذب صداهای شدید نیز موفق عمل کنند. البته یک جاذب خوب باید چگالی در حدود ۲۵ کیلوگرم بر مترمکعب داشته باشد. شما می‌توانید از یک فوم با چگالی بالا و یک لایه پوشاننده جاذب دیگر استفاده کنید. درعین‌حال به‌کارگیری جاذب صدای لمینت شده که یک جاذب چند لایه است نیز می‌تواند علاوه بر جذب هر صدا و ممانعت از عبور صدا به فضای بیرون اتاق یا استودیو، محافظ خوبی در مقابل شعله‌های آتش و دما باشد.
نکته مهم در واکنش آکوستیک سطوح، ضخامت و پگالی(وزن حجمی) است. هر چه ماده دارای چگالی و ضخامت بیشتر باشد در جذب فرکانس های پایین بهتر عمل می کند. البته چگالی از یک حد مشخص نباید بالاتر باشد زیرا به تدریج با افزایش چگالی جذب فرکانس های بالا مختل می شود. کلید در تعادل است. جنس و اجرای دیواره و حتی کف استودیو از نکات مهم عایق‌بندی صوتی در یک اتاق است.
کنترل آکوستیک اتاق نیازمند پوشش ۱۰۰ درصدی نیست؛ بلکه حد نیاز شما کنترل کامل بر صدا است. هدف اصلی ما دریافت صدای شفاف و مستقیم و فارغ از نویز از اسپیکر مانیتورهای مانیتورینگ در اتاق کنترل استودیو است و تلاشی در همین سطح کافی است که یکنواختی پاسخ فرکانسی بهبود پیدا کند.
موج‌های ایستا(standing waves) که حاصل ترکیب صدای اصلی و بازتاب آن و هماهنگی فازی بین آنهاست می تواند اختلاف سطح سیگنالی بین ۱۸+/- دسی‌بل و یا حتی بیشتر در نقاط مختلف اتاق شما به وجود آورد. برای درک موضوع کافیست یک موسیقی حاوی فرکانس های بیس را در حال پخش بگذارید و همزمان در اتاق حرکت کنید تفاوت میزان بیس در نقاط مختلف اتاق آشکار است خصوصا در گوشه های اتاق. البته خیلی از این مشکلات به ابعاد اتاق بر می گردد و استفاده از مواد آکوستیکی چاره صد در صدی نخواهد بود. در این گونه موارد می توان از فرایند کالیبراسیون اتاق کمک گرفت. کالیبراسیون اتاق فرایندی پیچیده است که نیازمند ابزار و مهارت می باشد.
بسیاری از کاربران نرم‌افزارهای حرفه ای نظیر Cakewalk می‌توانند در اتاق‌های کوچک و متوسط به کار تولید موسیقی مشغول باشند. اغلب چیدمان در این فضاها در یک نگاه کلی بسیار شبیه به هم است و از نکات مشترک و برجستهٔ آن می‌توان به جایگاه اسپیکرهای مانیتورینگ اشاره کرد. اگر اصول آکوستیک در این استودیوهای خانگی و متوسط به درستی و در حد توان رعایت نشود هیچ اسپیکر مانیتورینگی کارایی اصلی خود را نخواهد داشت و کیفیت خروجی آن اتاق هرگز به حد حرفه ای نخواهد رسید.
اسپیکر خانگی به جای اسپیکر مانیتورینگ؟
خوشبختانه، جواب این پرسش پرتکرار مثبت است. از این میان، می‌توان اسپیکرهای Yamaha NS10 را مثال زد که برای سال‌ها به‌عنوان اسپیکر مانیتورینگ در بزرگترین و مشهورترین استودیوهای جهان استفاده شده است. البته دیگر برندهای معتبر همچون B&W ،Dynaudio ،Polk Wharfedale نیز محصولات hifi درخشانی دارند اما باید نسبت قیمت به عملکرد و توانایی اسپیکر، برای انجام وظایف یک اسپیکر مانیتورینگ را در نظر بگیرید.مثلا امروزه برای داشت کیفیتی معادل YAMAHA NS10 باید چیزی حدود 300 دلار بپردازید و نه بیشتر.
با این حال چون نسبت قیمت به عملکرد اسپیکرهای مانیتورینگ و اسپیکرهای Hifi به هم نزدیک است بهترین تاکتیک، بررسی همین معیار برای خرید اسپیکرهای مانیتور به‌شمار می‌رود، مگر اینکه هم اکنون صاحب اسپیکرهای Hifi با کیفیت باشید. از این طریق دیگر در گرداب سرگیجه‌آور و پرهیایویی که جماعت متخصصان خودآموز موسیقی آن را شکل داده‌اند و پیوسته در حال کری خواندن و اثبات قابلیت‌های اسپیکرهای مانیتورینگ یا اسپیکرهای Hifi هستند، نجات پیدا می کنید. در حقیقت این بحث انتهایی ندارد و هیچ‌وقت نمی‌توانید متخصصان را قانع کنید و از آنجا که شما کارهای مهمتری مثل ساخت موسیقی دارید بهتر است همچنان با خانه مسترینگ همراه باشید.
هدفون به جای اسپیکر مانیتورینگ؟
قدیم ها می‌گفتیم تصمیم بگیرید چه نرم افزاری میخواهید استفاده کنید و سپس پلتفرمی که آن را به بهترین شکل اجرا میکند را انتخاب کنید. اما همانطور که در این مقاله خواندید پارامتر های بیشتری است که باید به آن توجه کنید. هردو نقاط قوت و ضعف خودشان را دارند. در انتها همه‌چیز به بودجه، نیاز مشتری ها و sequencer انتخابیتان بستگی دارد.
برای ما که در ایران زندگی می کنیم یک کامپیوتر مناسب برای آهنگسازی با توجه به بالارفتن کیفیت قطعات PC و همچنین پیشرفت ویندوز 10 گزینه منطقی استفاده از سیستم عامل ویندوز می باشد. توصیه من راه اندازی یک کامپیوتر با پلتفرم PC به همراه ویندوز 10 ورژن 64 بیت و همچنین استفاده از نرم افزار ارجینال Cakewalk میباشد. این مجموع در صورت کانفیگ صحیح بی‌نقص ترین کم‌هزینه ترین و در عین حال استاندارد ترین حالت ممکن برای آهنگسازیست. ارجینال بودن Cakewalk در عین رایگان بودن، مزیتی بسیار بزرگ است. دسترسی به آپدیت‌های به روز دردسر شما در مقابله با مشکلات احتمالی به شدت کاهش می دهد و سهم به سزایی در پایدار بودن و عدم هنگی سیستم ایفا می کند.
