میکس موسیقی داستان غریبی دارد. میکس موسیقی مانند سایر ارکان زندگی بشر با فناوری عجین شده. فناوری جادو می کند. رویاهای دیروز بشر امروز واقعیتی پیش و پا افتاده است. در دهه ۷۰ میلادی تعداد استودیوهای درجهیک در تمام دنیا به سختی به عدد بیست می رسید. این استودیوها با سرمایههای عظیم تاسیس شده بودند و اجاره کردن آنها برای اکثر موزیسینها تنها یک رویا بود. اکنون که در آستانه سال ۲۰۱۴ هستیم دنیا دگرگون شده است. اگرچه همچنان برای ضبط یک کار با تعداد نوازنده بالا به استودیوهای بزرگ نیاز است اما بسیاری از بهترین و با کیفیتترین موسیقیها در استودیوهای خانگی و شخصی تولید میشوند . از این رو آموزش میکس و مسترینگ به صورت اصولی نقش تعیین کننده ای در بالا بردن کیفیت آثار شنیداری خواهد داشت.
کیفیت در موسیقی و علم صدابرداری مفهومی عام است که هر کس به تناسب سلیقه خود به نوعی آن را تعریف و درک مینماید. نکته حائز اهمیت در این مقوله اکتسابی بودن تلقی ما از واژه کیفیت صوتی است. به بیان دیگر گوش انسان قابلیت تربیتپذیری داشته و چنانچه به طور مستمر در معرض نوع خاصی از موسیقی و صدا قرار گیرد آن را ملاک مقایسه قرار داده و آن را به عنوان مرجع کیفیت قلمداد می نماید .
به طور کلی گوش انسان در هنگام شنیدن موسیقی تمایل به تقویت فرکانسهای خیلی بم و خیلی زیر دارد و هر نوع موسیقی که این خصیصه را داشته باشد دلپذیر تر در می یابد. از این روست که در سیستمهای صوتی قدیمی دو کنترل برای تقویت فرکانسهای باس و تریبل موجود بود. اکثریت قریب به اتفاق مردم در سیستم پخش موسیقی خود فرکانسهای باس و تریبل را تقویت می کنند. در نتیجه تصور قالب مردم و حتی بسیاری از موزیسینها از کیفیت باس کوبنده و تریبل بالاست.
عدهای دیگر کیفیت بالاتر را در ولوم بالاتر می بینند و از بین دو قطعه ، قطعهای را که بلندتر صدا بدهد باکیفیتتر میپندارند. این پدیده بعد از ظهور و همه گیر شدن فناوری دیجیتال ، در تمام جهان شایع شده و اگرچه چند سالی است در دنیا حرکتهایی برای مقابله با این پدیده منفی آغاز شده در کشور ما متاسفانه همچنان رویه “ولوم بالاتر یعنی کیفیت بالاتر”، رویه قالب است.
کیفیت در بهترین و علمیترین و در عین حال سادهترین تعریف عبارت است از صدایی با وضوح کامل، که در تمامی سیستمهای صوتی خوشصدا باشد و یا لااقل بد صدا نباشد.اینجاست که منشاء بسیاری از آثار نه چندان باکیفیت داخل کشور آشکار می گردد. میزان فرکانسهای بالایی موجود در بسیاری از آثار میکس و مستر شده در بازار ایران از حد استاندارد بالاتر است و این امر باعث شده سلیقه اکثریت به سمت صدایهای تیز سوق پیدا کند. این بالا بودن تراز فرکانسهای بالا می تواند مربوط به برایند کلی قطعه و یا چند ترک از قطعه باشد یعنی مثلا ترک وکال و درامز تیزتر از حد استاندارد باشند.
در یک نگاه سطحی شنیدن چنین آثاری در یک سیستم معمولی و یا اسپیکر کامپیوتر و حتی اسپیکرهای مانیتورینگ به دلیلی که در بالا ذکر شد دلنشینتر بوده و شنونده را اغوا مینماید اما واقعیت چیز دیگری است. اصلیترین وظیفه میکس و مسترینگ، اطمینان حاصل کردن از بازپخش صحیح اثر در انواع سیستمها است. وظیفه مهندس صدا متعادل کردن فرکانسها و گوشزد کردن معایب دستکاری غیر استاندارد توازن فرکانسها است. وظیفهای که این روزها نه همیشه اما در بسیاری موارد به پای رضایت مشتری قربانی میشود.